Çağımızın yeni ve popüler bilimi olarak kabul edilen mekatronik, makine, elektrik–elektronik ve bilgisayar mühendisliğinin evliliğinden doğan; yazılım ve kontrol mühendisliği konularını da aynı çatı altında toplayan disiplinler arası bir kavramdır. Akıllı makineler tasarlamak üzere, tasarım ile süreç ve ürün imalatında, makine mühendisliğinin, elektronik ve bilgisayar ile sıkı kaynaşması olarak da ifade edilebilen mekatroniğin kapsamı, mekanik tasarım ve analiz, robotik sistemler, görüntü işleme, kontrol mühendisliği, yapay sinir ağları ve yapay zeka ile sanal gerçeklik olarak sıralanabilir.
Mekatronik Tasarım, mekanik sistemlerin kontrolünde sağladığı büyük kolaylıklardan dolayı son yıllarda çok geniş uygulama alanı bulmuştur.
Gündelik hayatımıza yerleşmiş olan otomobiller, robotlar, takım tezgahları, çamaşır makineleri, fotokopi makineleri, kameralar ve akıllı olma özelliğine sahip daha birçok makine mekatronik sistemlere örnek olarak verilebilir.
Programın Amacı
Mekatronik programının amacı, endüstriyel tasarım sürecinde bir araya gelmiş bulunan farklı alanlardaki uzmanlarla çok iyi iletişim yeteneğine sahip, tasarım sürecini çok iyi bilen, dolayısıyla, karşılaştığı teknolojik sorunları çağdaş teknolojinin desteğiyle çözebilen uzmanların ülkemiz sanayisine kazandırılmasıdır.
Programın İçeriği
"Mekatronik bir ürün" dendiğinde, mekanik yapısı ile iç içe algoritmik denetimi içeren, algılayabilen, akıl yürüten, karar verebilen ve bu karar doğrultusunda hareket edebilen bir ürün veya sistemin anlaşılması gerekir. Bu sebeple, öğretim programında mühendislik tasarımı, sistem dinamiği, üretim süreçlerinin gözlemlenmesi-modellenmesi ve kontrolü, hareketli robot sistemleri, kuvvet elektroniği, mikro sistem tasarımı ve uygulamaları, endüstriyel kontrol tasarımı, algılayıcılar ve tahrik ediciler ile görüntü işleme ve sanal gerçeklik gibi konular işlenmektedir.
Mekatronik öğretim programının, bir disiplin olarak ele alındığında, aşağıdaki alanlarla iç içe olduğu söylenebilir:
a) Makine (tasarım-üretim-sistem dinamiği)
b) Kontrol (sistem tasarımı-gerçek zamanlı sistemler- sensörler)
c) Elektrik-Elektronik,
d) Bilgisayar (algoritma uygulaması-kodlama-yapay zekâ-iletişim)
İş Alanları
Programı mezunları için önde gelen uygulama alanları elektronik ve bilgi işleme dayanan her türlü makine üretimi mikro sistemler, endüstriyel otomasyon, robotlar, mikro robotlar, akıllı silah ve silah sistemleri ile otomotiv endüstrisidir. Örnek olarak, taşıtlarda hava yastığı güvenlik sistemleri, ABS fren sistemleri, uzaktan kumandalı kapı kilitleri, sürüş ve seyir denetimi, motor ve güç sistemleri denetimi, yolcu güvenlik sistemleri, otomatik üretim tezgahları, tıbbî cihazlar, kişisel kullanım amaçlı elektronik cihazlar, endüstride kaynak robotları, uzay araştırmaları ve askerî amaçlı robotlar, hava taşıt sistemleri, güvenlik sistemleri, iklimlendirme sistemleri, ev ve büro uygulamaları, çeşitli el takımları, el ve otomatik kumandalı hidrolik frenler ve benzeri malzeme taşıma ve inşaat makineleri ile tarım, bankacılık, madencilik gibi daha birçok alanda kullanılan otomasyon teknolojilerinden bahsedilebilir.
Dikey Geçiş Yapılabilecek Bölümler
Ön lisans programını başarı ile bitiren mezunlar, ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde aşağıdaki alanlarda dört yıllık lisans programlarından birine dikey geçiş yapabilirler.
- Makine Mühendisliği
- Elektronik Mühendisliği
- Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği
- Elektrik Mühendisliği
- İmalat Mühendisliği
- Mekatronik Mühendisliği
- Uzay Mühendisliği
- Mekatronik Öğretmenliği
- Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği
- Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği
- Elektrik Öğretmenliği
- Elektronik Öğretmenliği
- Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği
- Elektronik ve Haberleşme Öğretmenliği
- Endüstriyel Teknoloji Öğretmenliği
- Kontrol Öğretmenliği
Öğrenci Kaynağı
Mekatronik Programının öğrenci kaynağı, Meslek liselerinin; Elektrik, Elektrik-Elektronik, Elektromekanik, Makine, Bilgisayar, Elektronik, Endüstriyel Elektronik, Gemi Elektroniği ve Haberleşme, Kontrol ve Enstrümantasyon Teknolojisi, Otomatik Kumanda, Telekomünikasyon, Tıp Elektroniği, Uçak Bakımı Teknisyenliği ve Elektroniği, Uçak Elektroniği, Endüstriyel Otomasyon Teknolojisi (Elektronik), Uçak Bakımı ve Elektroniği bölümleri mezunları ile genel lise mezunlarıdır.
Mekatronik Programına Öğrenci Alımı
Öğrenciler bu bölüme ÖSYM Başkanlığınca yapılan Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girerek, yeterli “TYT” puanı almaları halinde bu puanlara göre yerleştirilebileceklerdir.