0472 –215 98 63 kedbye@agri.edu.tr

Klinik Eczacılık: Dünü, Bugünü, Yarını

Amaç ve Kapsam

AMAÇ

Eczacılıkta galenik ve endüstriyel dönemler, ilaçların hazırlanması ve formüle edilmesi süreçlerindeki farklı evreleri ifade etmektedir. Galenik dönem, tarihsel olarak eczacılık mesleğinin ilk dönemlerine denk gelmektedir. Bu dönemde, ilaçlar doğal kaynaklardan elde edilmekte ve formülasyonları, hastalıkların semptomlarına göre eczacılar tarafından belirlenmekteydi. İlaçlar, eczacılar tarafından elle hazırlanmakta ve dozajları, bileşenlerin miktarları ve hazırlanma yöntemleri değişkenlik göstermekteydi. Endüstriyel dönem ise 19. yüzyılda başlayarak, modern eczacılıkla paralel olarak ilaç endüstrisinin gelişmesiyle başlamıştır. Bu dönemde, ilaçlar daha önce hiç olmadığı kadar büyük miktarlarda üretilmeye başlanmıştır. İlaçların üretim süreçleri daha standart hale getirilmiştir. Endüstriyel dönemde, kimya ve farmakolojinin gelişimi sayesinde, sentetik ilaçlar üretmek mümkün hale gelmiştir.

Endüstriyel dönemin ilerlemesiyle birlikte ilaçların daha büyük miktarlarda ve daha standart bir şekilde üretilmesi mümkün hale gelmiştir. Ancak, bu süreçte ilaçların etkinliği ve güvenliği gibi bazı faktörler ikinci planda kalmıştır. Bu durum, ilaçların yan etkileri ve ilaç etkileşimleri gibi problemlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu nedenle, klinik eczacılık ve hasta odaklı eczacılık kavramları ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlar, ilaçların akılcı ve uygun kullanımını sağlamayı amaçlamıştır.
Klinik Eczacılık, akılcı ilaç kullanımının bilimi ve uygulamasıyla ilgili eczacılık alanıdır. Galenik ve endüstriel dönemlerin ardından, 1970'ten bu yana eczacılık mesleği hasta odaklı bir döneme evrilmiştir. Ülkemizde 1991 yılında Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Dalı bünyesinde Klinik Eczacılık Yüksek Lisans Programı açılarak bu alan ile ilgili ilk adımlar atılmıştır.

Klinik Eczacılık Uzmanlığını ya da Klinik Eczacılık Doktora eğitimini tamamlamış bilim insanlarının sayısındaki kısıtlılık sebebiyle ülkemizin tüm eczacılık fakültelerinde bu alana ait uzman ve deneyimli kişiler çalışamamaktadır. Eczacılık fakültesi öğrencilerine "Klinik Eczacılık" konulu bir eğitim düzenleyerek klinik eczacılık alanında uzman konuşmacıların davet edilmesiyle daha fazla eczacılık fakültesi öğrencisinin mesleğin dönüşümü konusunda bilgi sahibi olması amaçlanmaktadır. Bu eğitim ile klinik eczacılığın tarihini, şimdiki durumunu ve öngörülen geleceğini öğrencilerimize sunmak, bu alandaki yeteneklerini pekiştirmek, ilaç bakımında sorumluluk alan eczacıların önemini kavratmak, kariyer planlarına yeni bakış açıları kazandırmak hedeflenmektedir. Afetlerde Klinik Eczacılık, İlaçla İlgili Sorunlar, Akılcı İlaç Kullanımı gibi konular işlenerek geleceğin potansiyel eczacılarına eczacılık mesleğine dair güncel bilgiler kazandırmak planlanmaktadır.

KAPSAM

Doğal afetler ve salgın hastalıklar gibi acil durumlarda, klinik eczacılar sağlık hizmetlerinin sürdürülmesi açısından önemli roller almaktadırlar. Özellikle deprem, sel gibi doğal afetlerde, acil tıbbi müdahale gerektiren durumlar meydana gelebilmektedir. Bu gibi durumlarda, ilaç tedavileri ve tıbbi malzemelerin hızlı bir şekilde sağlanması, hasta bakımının sürdürülmesi ve enfeksiyonların önlenmesi için eczacılar büyük bir sorumluluk üstlenmektedirler. Eczacılık öğrencilerine acil durumlarda nasıl hareket edeceklerinin öğretilmesi, sağlık hizmetlerinin devamlılığının sağlanabilmesi için eczacıların ne gibi rolleri olduğunun kavratılması geleceğin sağlık profesyonellerini yetkin kılmak açısından son derece önemlidir.

Hızlı Erişim