Tarihte muvahhit müminler inançları uğruna yurtlarını bırakıp başka yerlere göç etmek zorunda kalmışlardır. İktidar sahibi inkarcılar; “Sizi ya yurdumuzdan çıkaracağız ya da dinimize döneceksiniz” diyerek üzerlerinde baskı oluşturmuşlardır. Mekke müşrikleri de Resûl-i Ekrem’e karşı baştan beri olumsuz tavır takınmış, onu alaya almış, inananlara karşı fiili eziyet ve işkenceye dönen baskılar uygulamışlardır. Eziyet ve işkenceleri engellemeye gücü yetmeyen Hz. Peygamber’in kendisi de eşi Hz. Hatice ve amcası Ebû Tâlib’in ölümünden sonra birçok hakarete, eziyete ve sataşmaya hedef olmuştu. Bu durum karşısında önce bir grup Müslümanın Habeşistan’a gitmesine izin vermişti. Daha sonra Medine’nin iki büyük topluluğu olan Hazrec ve Evs kabilelerinin İslamiyet’i benimsemeleri ve Mekkeli Müslümanları şehirlerine davet etmeleri, davete icabet etmeleri durumunda, canlarını ve mallarını, kendi çocuklarını ve kadınlarını korudukları gibi koruyacaklarına dair söz vermeleri üzerine Medine’ye hicrete de izin verilmiştir.
Müslümanların toplu halde Mekke’den Medine’ye hicretiyle İslâm tarihinde yeni bir dönem başlamıştır. Mekke’deki müşriklerin baskıları karşısında pek çok eziyet ve işkenceye mâruz kalan Müslümanlar hicret sayesinde güç bulmuş ve Hz. Peygamber’in önderliğinde bir devlete kavuşmuşlardır. İslam tarihinde dini, içtimai, siyasi, kültürel ve ekonomik bakımdan birçok değişimin ve gelişmenin başlamasına vesile olan hicret (622m.), Mekke’nin fethiyle birlikte siyasi anlamda sona ermiş ve Hz. Peygamber: “Fetihten sonra hicret görevi kalkmıştır.” Buyurarak bölgenin İslamiyet’in egemenlik alanına girdiğini resmen ilan etmiştir. Bundan sonra “Hakiki muhacir, Allah'ın yasakladığı şeylerden uzak duran, onları terk eden kimsedir." (Buhari, “İman” 4) buyurarak hicreti Allah’ın koyduğu yasalara ve yasaklara uymak olarak tanımlamıştır. Tarih tespitlerinde önemli dönüm noktasını oluşturan hicret olayının resmen takvim başlangıcı sayılması Hz. Ömer zamanında 17 (638) yılında gerçekleşmiştir.
1445. hicri yılı idrak etmemiz münasebetiyle hicri yılbaşınızı kutlar, yeni hicri yılın başta ülkemiz olmak üzere tüm İslam aleminde ve dünya milletlerinde huzur, barış ve hayırlara vesile olmasını dilerim.
Prof. Dr. Adem Yerinde
Dekan